سنجش غلظت فلزات سنگین (سرب،کادمیوم و جیوه) درعضله ماهی کفال پوزه باریک و ارزیابی خطرناشی از مصرف آن (مطالعه موردی: آب های سواحل مازندران)

زمینه و هدف: این مطالعه به بررسی غلظت سه فلز سرب، کادمیوم و جیوه در بافت عضله ماهی کفال پوزه باریک-liza saliens در سواحل مرکزی خزر در زمستان 1392 به همراه برآورد خطر ناشی از مصرف عضله این ماهیان برای انسان می پردازد. روش بررسی: فلزات مورد نظر در نمونه های تهیه شده (32 نمونه) پس از آماده سازی و انجام فرآیندهای استخراج و هضم، با استفاده از دستگاه جذب اتمی مجهز اندازه گیری گردیدند. یافته ها: نتایج نشان داد میانگین غلظت به همراه انحراف معیار در بافت عضله ماهی کفال پوزه باریک مربوط به فلزات سرب و جیوه به ترتیب 9609/2 ± 72903/5 و 9456/44 ±  01561/79 میلی گرم بر کیلوگرم وزن خشک می باشد. عوامل جذب روزانه (di) برای عناصر سرب، کادمیوم و جیوه به ترتیب (46/100)،(06/0) و (26/1525) میلی گرم بر شخص در روز و شاخص خطر (hq)، (1607/0)، (000/1)، (4200/6) به دست آمد. نتیجه گیری: پس از مقایسه با استانداردهای شاخص ملاحظه گردید که مقدار سرب در عضله کفال پوزه باریک سواحل مرکزی خزر بالاتر از حد مجاز استاندارد سازمان بهداشت جهانی(who) و سازمان وزارت کشاورزی، شیلات و غذای انگلستان(ukmaff) می باشد. ولی از نظر استاندارد سازمان غذا و داروی آمریکا(fda) در حد مجاز و مقدار جیوه از هر سه استاندارد شاخص در این تحقیق بسیار بالاتر بود.در نتیجه میزان مجاز مصرف برای حفظ سلامتی از لحاظ سرب و کادمیوم به ترتیب 591/0 و 889/38 گرم در روز و 179/4 و 223/272 گرم در هفته توصیه می شود، اما میزان مجاز مصرف برای جیوه از لحاظ حفظ سلامتی صفر است و برای مصرف در این خصوص توصیه نمی شود.